Ürün Açıklaması

Sodyum Benzoat, C 6 H 5 CO 2 Na olarak formüle edilmiş bir tuz türevidir. Sodyum benzoat, benzoik asitin sodyum bikarbonat, sodyum karbonat veya sodyum hidroksit ile nötralizasyonu sonucunda elde edilen bir gıda katkı kimyasalıdır. Sodyum benzoat doğada tabi olarak bulunmaz, Sodyum benzoat benzoik asitten türevlenir. Sodyum benzoatın kaynaklandığı benzoik asit ise doğada pek çok bitki ve hayvanda tabi olarak bulunur.

Sodyum benzoat için özellikle ham karanfil, kuru erik, elma, sarımsak ve tarçın gibi gıdalar benzoik asitin tabi olarak bulunduğu kaynaklara örnektir. Sodyum benzoat E211 kodu ile gıda katkı kimyasalları literatöründe yer almaktadır. Sodyum benzoat fiziksel olarak granül veya toz yapıdaki beyaz renkli bir gıda katkı kimyasalıdır.

Benzoik asit alkolde yüksek oranda çözünür ancak, suda benzoik asit çözünmez. Bu sebeple salamura ürünlerinde benzoik asit yerine benzoik asit tuzları kullanılır ki bunlardan başlıcaları sodyum benzoat ve potasyum benzoattır. Sodyum benzoat ülkemizde en çok % 0,1 oranında kullanılmaktadır. Ülkemizde Sodyum benzoat için % 0,1 den daha fazla kullanıma izin verilmemektedir.

                             SODYUM BENZOAT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

SODYUM BENZOAT GENEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMA ALANLARI

SODYUM BENZOAT KAYNAKLARI

Sodyum benzoat menşeini oluşturan 200 C civarında sıvı fazda oksijen ile toluonun reaksiyonu sonucunda elde edilir. Benzoik asitin yapay kaynağı ise benzenin sülfürik asit vaya co2 ile oksidasyonudur. Yapay üretilen benzoik asitin %90 ı sanayide %10 u ise gıda ilaç ve kozmetikte kullanılan Sodyum benzoat üretiminde kullanılır. Sodyum benzoat suda erimesi benzoik asitten 200 kat fazladır. Sodyum benzoat erime scaklığı 300C civarındadır.

Sodyum Benzoat Kullanım Alanları

Benzoik asit menşei sodyum benzoat dünyanın birçok ülkesinde kullanılan FDA tarafından gıdalarda kullanımına izin verilen ilk antimikrobiyel maddedir. Yapılan araştırmalara göre sodyum benzoat antimikrobiyel aktivitesini yapısındaki benzoik asidin dissosiye olmamış molekülünün lipofilik karakterinden aldığı görülmüştür. 
Sodyum benzoat gıda sektöründe kullanıldığında potasyum sorbat ile antagonist etki göstererek bakterilerden ziyade küf ve mayalara karşı çalışmaktadır. Bakterilerin. Sodyum benzota karşı duyarlılığı oldukça düşüktür. 
Sodyum benzoat gıda, ilaç ve kozmetik ürünlerinde küf ve mayalara karşı koruyucu olarak kullanılır. Sodyum benzoat kullanımında gıda sektörü ele alınırsa daha çok gazlı içecekler ve benzer meşrubatlarda, turşularda, ketçap ve benzeri preparatlarda marmelât reçel gibi gıdalarda, zeytin üretiminde şekerlemede yaygın olarak kullanılır. Sodyum benzoat kullanımı genelde % 0.1–0.2 aralığındadır. Ülkemizde sodyum benzoat en çok % 0,1 oranında kullanılabilmektedir, daha fazlasına izin verilmemektedir. İçecek endüstrisinde %10-20'lik sulu çözeltilerinden yararlanılmaktadır. 
Benzoik asidin bir diğer tuz hali olan potasyum benzoat, aynen sodyum benzoat gibi koruyucu katkı maddesidir. Potasyum benzoatın sodyum benzoattan farkları; çözünürlüğünün düşüklüğü ve aynı antimikrobiyel etkinin alınması için iki katı konsantrasyonda kullanımının gerekliliği. 
Koruyucu gıda katkı ürünleri içinde sodyum benzoat düşük maliyeti ve lezzet üzerine bir etkisinin bulunmamasıyla diğerlerinden avantaj sağlamaktadır. Sodyum benzoat kullanımının dezavantajı ise bu ürünün dar bir pH aralığında çalışmasıdır. Bu dezavantajı yüzünden bazı gıdalarda ve özellikle meyve sularında istenilmeyen lezzet oluşumu söz konusudur. 
Sodyum benzoatın bu dezavantajını tolare etmek için düşük düzeylerde potasyum sorbat ile kombinasyon şeklinde kullanılması gerekmektedir. 
Sodyum benzoatın kullanım alanları, ilaç sektörü, kozmetik sektörü, meşrubatlar, soslar, turşular, konserveler ve diş macunları, margarin üretimi, zeytin sektörü, jöle meyve salataları ve işlenmiş balık ürünleri olarak genellenebilir. 
Canlı metabolizmasında % 0,1 konsantrasyonda 0,5 gr sodyum benzoat toksin etkisi tolare edilebilmektedir. Daha fazla doz aşımlarında mide bağırsaklardan hızlı ve tamamen absorplanmasıyla zehirlenme etkisi yapmaktadır. Sodyum benzoat lethal dozun altında canlı metabolizmada idrarla dışarı atılmaktadır.

Sodyum benzoatın koruyucu aktivitesi Benzoik asidin dissosiye olmamış molekülünün antimikrobiyel aktivitesinden ve söz konusu asidin lipofilik karakterinin mikroorganizmaları inhibe etmesinde veya öldürülmesinde etkin faktör olduğu ifade edilmektedir.

Sodyum benzoat kaynağı olan Benzoik asitin dissosiye olmayan formu (pK a = 4.19) etkili bir antimikrobiyel ajan olduğundan, en etkin olduğu pH aralığı 2.5-4.5'tür.

Küf ve mayalar, sodyum benzoata karşı bakterilerden daha duyarlı olduklarından bu madde genel olarak küf ve mayalara karşı kullanılmaktadır. Laktik asit bakterileri ve Clostridium türlerine sodyum benzoatın etkisi oldukça düşüktür.

Byssochlamys nivea, Pichia membranaefaciens, Talaromyces flavus ve Zygosaccharomyces gibi mantarlar, sodyum benzoata direnç gösterirken, gıda bozulmasıyla ilişkili olan Bacillus cereus, Listeria monoctygenes, Staphylococcus aureus ve Vibrio parahaemolyticus; 1000-2000 µg/ml dissoisye olmamış sodyum benzoat ile engellenirken, bozulmaya yol açan mikroorganizmaların çoğunun kontrolü için daha yüksek konsantrasyonlar gerekmektedir

Sodyum benzoat pH 2,5-4,0 değerleri arasında meyve suları, karbonatlı içecekler, % 15'den az alkol içeren alkollü içecekler, düşük şekerli reçel, jöle, marmelat, çikolata hariç diğer şekerlemeler, baharatlar, sıvı çorbalar ve et suları, margarinler, tuzlanmış, kurutulmuş balık, salatalık turşusu, salamura lahanalar gibi asit gıdalarda 150-5.000 mg / kg düzeyinde kullanılmaktadır. Sodyum benzoat pH DEĞERİ 5,0'İN ÜSTÜNE ÇIKTIĞI ZAMAN İSE AKTİVİTESİNİ KAYBEDER.

Sodyum benzoat medikasyonlarda, fermentasyon karşıtı katkılar ve ilaçlar için tabletleme yağlayıcısında kullanılır. Sodyum benzoat Endüstriyel uygulamaları; bir korozyon önleyici olarak, poliolefin çekirdekleme ajanları olarak, bir boya ara maddesi olarak ve bir katalizör olarak kullanımıdır